Havadan ağır, renksiz ve kendine has kokusu olan, yanıcı ve zehirli bir gazdır. Atmosferik basınçta ve 10 oC nin altındaki sıcaklıklarda sıvılaşmış gaz olarak bulunur. Sıcaklık ve katalizör olması durumlarında hızla polimerleşir, tank veya tüplerdeki pas katalizör etkisi yapar.
Üretimi:
Endüstriyel etilen oksit 200 – 300 C de gümüş katalizörü ile etilen ve oksijenin reaksiyonu sonucu elde edilir. Bu reaksiyonun kimyasal denklemi;
CH2=CH2 +1/2 O2 =_ C2H4O
Reaksiyonun ürün verimi %70 – 80 dır, yan reaksiyon etilenin yanıp karbondioksit oluşumudur. Etilen oksit üretimi için birçok farklı yöntem bulunmuş fakat hiçbiri endüstride başarı sağlamamıştır.
Kullanım Alanları:
EO, kolayca açılabilen devirli yapısıyla bir radikal gibi hareket edebilen son derece aktif bir bileşiktir. Bu niteliğinden dolayı birçok kimyasal ürünün örneğin etilenglikoller, etanolaminler, yüzey aktif maddelerin elde edilmesinde ana veya ara madde olarak kullanılır.
Ayrıca;
Etilenoksitin azot, karbondioksit veya dikloroflorometan gibi gazlarla meydana getirdiği patlayıcı olmayan karışımları mükemmel bir dezenfeksiyon maddesidir. Bu özelliğinden dolayı tıbbi malzemelerin sterilizasyonunda kullanılır. MEG ve DEG.den başka trietilenglikol (TEG) ve polietilenglikol eldesinde de kullanılır. Diğer etilenoksit çıkışlı etoksilat ürünleri etilenkarbonat, etilenglikoleterleri ve etanol aminlerdir. Etanol aminlerin kullanım alanlarını ise, biyolojik olarak parçalanabilen deterjanlar, emülsifer ve dispersantlar, non iyonik yüzey aktif maddeler, solventler, fren sıvıları, kükürt dioksit, hidrojen sülfür ve merkaptanların doğal veya rafineri gazlardan ayrılması ve saflaştırılması gibi çok geniş bir yelpaze oluşturur.
Etilen Glikol Üretiminde; 
Sulu etilenoksitin glikol reaktöründe 35 kg/cm2g ve 2290C.da ve katalizörsüz ortamda termal hidrolizi ile monoetilenglikol oluşur. Oluşan monoetilenglikol etilenoksitle reaksiyona girerek dietilenglikol (DEG) ve DEG.inde etilenoksitle reaksiyona girmesiyle trietilenglikol (TEG) ve bu şekilde seri reaksiyonlar devam ederek poliglikoller oluşur.
Sterilizasyon Gazı;
Sterilizasyon Gazı;
Tüm dünyada en yaygın olarak kullanılan sterilizasyon gazıdır. Her türlü tıbbi malzemenin (şırıngalar, ameliyat iplikleri, ameliyat malzemeleri, önlükler, örtüler vb.) steril edilmesinde kullanılır. Sterilizasyon işlemi için özel basınç, sıcaklık ve nem ayarları yapılan otoklavlar kullanılır. Sistemler tamamen kapalı devre olarak çalışır. Sterilizasyon amaçlı etilen oksit, belli kalite spesifikasyonlarına sahip olmalıdır. Sıcak ve paslı tüplerde kendi kendine ve hızlı polimerleşme özelliğine sahiptir.
İnsan Sağlığına Etkileri:
Solunması halinde solunum yolları, merkezi sinir sistemi, akciğer, karaciğer, yumurtalık ve böbreklerde bozukluklara sebep olur. Sıvı etilenoksitin cilt ve gözle temas etmesi halinde ise çok şiddetli yanıklara sebep olur. İnsan sağlığı için dünya etilenoksit üreticisi ülkelerin kabul ettiği TLV (İnsan sağlığı için tehlikeli alt sınır) değeri 0,1 ile 10 ppm arasında değişmektedir. Bu değerin 0,5 ppm.e kadar çekilmesi için muhtelif çalışmalar devam etmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder